[TIN TỨC] - Giá lương thực toàn cầu tăng cao kỷ lục

Tình hình xung đột giữa Nga – Ukraine đã làm thiếu hụt nguồn cung thực phẩm và giá xăng dầu tăng liên tục khiến thị trường bất ổn giá trên toàn cầu.

Nguồn cung hao hụt do xung đột chiến tranh

Ngày 14/5, Ấn Độ đã viện dẫn một lệnh cấm hiếm hoi đối với xuất khẩu lúa mì để giúp kiềm chế giá nội địa, một động thái có khả năng làm trầm trọng thêm các căng thẳng toàn cầu. Cuối tháng trước, Indonesia đã tạm dừng xuất khẩu một số loại dầu cọ trong nỗ lực giảm giá dầu ăn tăng cao trong nước. Giá cả tăng cao đã góp phần gây ra tình trạng bất ổn bạo lực dẫn đến việc Thủ tướng Sri Lanka phải từ chức vào đầu tuần này và đã làm dấy lên nhiều cuộc biểu tình ôn hòa hơn ở Trung Đông. Ở các vùng của châu Phi, các nhà xay xát đã hết lúa mì, người tiêu dùng đang bỏ qua các mặt hàng thực phẩm từng được coi là mặt hàng chủ lực hàng ngày và thay thế các sản phẩm rẻ hơn.

Trước đó, ngày 12/5, ông David Beasley - Giám đốc điều hành Chương trình Lương thực Thế giới của Liên hợp quốc – đã đưa ra cảnh báo, toàn cầu sẽ đối mặt với tình trạng thiếu lương thực hoàn toàn vào đầu năm tới nếu các cảng biển của Ukraine vẫn bị Nga phong tỏa. Giá thực phẩm đã tăng cao hơn kể từ năm ngoái, ảnh hưởng bởi sự gián đoạn chuỗi cung ứng liên quan đến đại dịch Covid-19 và thu hoạch kém ở Mỹ, Canada và các quốc gia khác. Sau đó, cuộc xung đột Nga - Ukraine đã cắt đứt một phần đáng kể xuất khẩu dầu hướng dương, lúa mì và ngô, đồng thời làm gián đoạn dòng phân bón cần thiết để tăng năng suất cây trồng.

Theo Bộ Nông nghiệp Mỹ, Ukraine chịu trách nhiệm về 10% xuất khẩu lúa mì toàn cầu, 14% xuất khẩu ngô và khoảng một nửa lượng dầu hướng dương của thế giới. Xuất khẩu ngũ cốc khổng lồ của Nga cũng có nguy cơ bị ảnh hưởng bởi các lệnh trừng phạt và tình trạng mất an ninh ở Biển Đen. Moscow đã ngừng xuất khẩu phân bón.

Ông David Beasley cho biết, các cảng của Ukraine phải mở cửa trở lại trước mùa thu hoạch, bắt đầu nghiêm túc vào giữa tháng 6, để ngăn chặn tình trạng thiếu hụt trong năm tới. Khoảng 300 triệu người có thể phải đối mặt với “mức độ khủng hoảng của tình trạng mất an ninh lương thực nghiêm trọng trong những tháng tới”. Ngay cả ở các quốc gia giàu nhất thế giới, giá lương thực cao hơn cũng đang gây ra căng thẳng. Tổ chức từ thiện của ngân hàng thực phẩm Na Uy Matsentralen Norge cho biết, họ đã phân phối lượng thực phẩm nhiều hơn 28% so với cùng kỳ năm 2021, một năm mà bản thân nó đã chứng kiến nhu cầu cao hơn rất nhiều. Theo Bộ Lao động Mỹ, giá hàng tạp hóa của Mỹ trong tháng 4 đã tăng 10,8% trong vòng 12 tháng qua, mức tăng hàng năm lớn nhất kể từ tháng 11/1980.

Các siêu thị ở Anh đã bán bớt dầu hướng dương. Tập đoàn tạp hóa khổng lồ Tesco PLC của Anh cho biết, nước Anh đang chứng kiến “tình trạng nghèo đói thực sự” lần đầu tiên trong một thế hệ. Nhưng tại các quốc gia nghèo nhất thế giới, nơi tác động của cuộc xung đột Ukraine đối với giá lương thực đang được cảm nhận rõ nét nhất. Một trận hạn hán đang hoành hành ở miền Bắc Kenya. Cuộc chiến đang diễn ra vào thời điểm mà các nhà sản xuất lớn khác đang phải chịu những thách thức của chính họ. Một đợt nắng nóng gay gắt và thiếu mưa ở Ấn Độ đã buộc nước này phải hạ ước tính sản lượng lúa mì xuống gần 6%, sau 5 năm thu hoạch bội thu.

Thích ứng để vượt qua khủng hoảng

Vào tháng 4, chỉ số lương thực của Tổ chức Nông lương Liên hợp quốc (FAO) đã tăng 30% so với cùng tháng năm ngoái và 60% kể từ năm 2019, trước khi đại dịch toàn cầu tấn công chuỗi cung ứng và sản xuất nông trại. Sri Lanka phụ thuộc vào Ukraine và Nga cho 45% lúa mì. Giá lương thực tăng đã tạo thêm áp lực lên một nền kinh tế đang ở mức thấp do mất doanh thu du lịch do đại dịch, nợ nước ngoài cao và thu thuế thấp hơn. Cũng như nhiều nền kinh tế đang phát triển khác, đồng nội tệ giảm giá cũng đang hạn chế sức mua trên các thị trường lương thực toàn cầu.

Các quốc gia đang cố gắng thích ứng. Ai Cập, nhà nhập khẩu lúa mì lớn nhất thế giới, đang chuyển sang các nước từ Paraguay đến Ấn Độ, để đa dạng hóa nguồn cung khỏi Ukraine. Cộng hòa Dân chủ Congo đang đầu tư hàng triệu đô la vào dự án yêu cầu các hiệu bánh ở quốc gia lớn nhất châu Phi cận Sahara chuyển từ lúa mì sang bột mì làm từ sắn, một loại cây có củ giàu tinh bột sẵn có trên khắp đất nước. Trong các ngôi nhà trên khắp thế giới, mọi người đang cắt giảm các mặt hàng chủ lực hoặc thay thế chúng bằng các lựa chọn thay thế rẻ hơn. Tại Brazil, giá cà rốt và cà chua đã tăng hơn gấp đôi so với thời điểm này năm ngoái, trong khi cà phê rang xay tăng gần 70%.

Cuối tháng 4, Ngân hàng Thế giới đã dự báo giá năng lượng toàn cầu sẽ tăng hơn 50% còn lương thực, thực phẩm tăng 22,9% trong năm 2022, mà nguyên nhân chủ yếu đến từ căng thẳng Nga - Ukraine. Cuộc xung đột này cũng được dự đoán tác động đến giá cả hàng hóa trong nhiều năm tới do làm thay đổi cách thức giao dịch, sản xuất và tiêu dùng trên thế giới.

Trước việc thiếu hụt lương thực toàn cầu dẫn đến là lợi thế cho doanh nghiệp Việt xuất khẩu cung ứng thực phẩm sang quốc tế. Indochina Holdings với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tư vấn thương mại và tài chính, chúng tôi tự tin mang lại giải pháp và chiến lược để Quý doanh nghiệp hoàn toàn nắm được thông tin chính xác và lợi thế để đưa hàng hóa xuất khẩu. Hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được đội ngũ chuyên gia tư vấn một cách tốt nhất.

Cao Duy

Tổng hợp từ Công Thương